Phòng Kiểm ngư và Đăng kiểm tàu cá- Chi cục Thủy sản

Ngăn chặn, xử lý tình trạng tàu cá mất kết nối VMS khi đang hoạt động trên biển là 1 trong 4 nhóm khuyến nghị Ủy ban châu Âu (EC) yêu cầu để được xem xét gỡ “thẻ vàng” đối với ngành thủy sản Việt Nam.

Thành phố Hải Phòng hiện có 300 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên phải lắp thiết bị giám sát hành trình theo quy định, đến nay đã lắp đặt đạt tỷ lệ 100%. Đây là một trong những nỗ lực rất lớn của thành phố trong việc nâng cao ý thức của người dân tuân thủ việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, chung tay phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). 

Theo Nghị định số 37/2024/NĐ-CP ngày 04/04/2024 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 26/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản, thuyền trưởng hoặc chủ tàu cá phải bảo đảm thiết bị VMS tàu cá hoạt động liên tục 24/24 giờ từ khi tàu cá rời cảng đến khi cập cảng. Trường hợp thiết bị VMS mất tín hiệu kết nối, phải sử dụng các thiết bị ghi lại vị trí tàu cá và báo cáo cơ quan quản lý, sử dụng các thiết bị thông tin liên lạc khác báo cáo vị trí tàu cá cho cơ quan quản lý nhà nước về thủy sản cấp tỉnh qua bộ phận trực, vận hành hệ thống giám sát tàu cá. Thuyền trưởng, chủ tàu cá phải chấp hành nghiêm cảnh báo của thiết bị VMS, không được đưa tàu vượt qua ranh giới vùng được phép khai thác thủy sản trên biển. Tuy nhiên, trên thực tế thời gian qua bên cạnh những chủ tàu, thuyền trưởng thực hiện nghiêm các quy định vẫn còn một số trường hợp xem nhẹ, cố tình ngắt kết nối thiết bị VMS hoặc thực hiện các hành vi gian dối nhằm đối phó với lực lượng chức năng.

Nếu như trước đây, các trường hợp vi phạm nghiêm trọng về thiết bị VMS chưa có chế tài xử lý triệt để thì kể từ ngày 01/8/2024, khi Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP ngày 12/6/2024 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán vận chuyển trái phép thủy sản chính thức có hiệu lực thi hành thì hành vi vi phạm quy định về lắp đặt, quản lý, sử dụng thiết bị VMS có thể bị xử phạt theo Luật Hìnhsự.                                                                    
          “Theo Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP, hành vi tháo gỡ, tàng trữ, vận chuyển từ 02 thiết bị VMS của tàu cá khác trở lên; làm vô hiệu hóa máy định vị vệ tinh hoặc thiết bị VMS; làm tê liệt, gián đoạn, ngưng trệ hoạt động, ngăn chặn trái phép việc truyền dữ liệu từ thiết bị VMS về hệ thống giám sát tàu cá theo quy định sẽ bị xử lý về tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử (Điều 287 Bộ luật Hình sự) có thể bị phạt tù cao nhất đến 12 năm. Đây là một trong những chế tài nhằm ngăn chặn, xử lý tình trạng tàu cá cố tình vi phạm về thiết bị VMS, chung tay phòng chống khai thác IUU”.

Bên cạnh việc tuyên tuyền để các ngư dân biết được các quy định pháp luật của nhà nước, Chi cục Thủy sản tổ chức trực ban 24/24h Hệ thống giám sát tàu cá Quốc  gia, kịp thời thông báo các tàu cá mất tín hiệu kết nối trên biển.

Trong tháng 12/2024 (tính đến ngày 13/12/2024), số tàu cá mất kết nối trên biển của Hải Phòng là 20 tàu. Đối với những trường hợp này, sau khi phát hiện tàu cá mất kết nối, Trực ban Chi cục Thủy sản đã thông báo ngay cho chủ tàu/ thuyền trưởng qua điện thoại để cảnh báo, yêu cầu kiểm tra, khẩn trương có giải pháp khắc phục tình trạng thiết bị giám sát hành trình mất kết nối hoặc trong vòng 10 ngày phải cho tàu về bờ để sửa chữa. Đến nay 20/20 tàu cá mất tín hiệu kết nối thiết bị giám sát hành trình đã có tín hiệu kết nối trở lại. Tuy nhiên vẫn có một số tàu phải làm việc với các cơ quan chức năng để làm rõ nguyên nhân, lý do tàu mất tín hiệu kết nối thiết bị giám sát hành trình.

Lực lượng chức năng làm việc với chủ tàu HP-90888-TS tại 

Uỷ ban nhân dân phường Hải Sơn, Đồ Sơn (ngày 12/12/2024)

Trong thời gian tới, Chi cục Thủy sản Hải Phòng  tiếp tục tăng cường rà soát, theo dõi các tàu cá của địa phương trên hệ thống giám sát tàu cá quốc gia, kịp thời phát hiện, cảnh báo và lập danh sách các tàu cá mất kết nối gửi các địa phương, Bộ đội Biên phòng cùng phối hợp rà soát, xác minh khi tàu về bờ. Kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá cố tình vi phạm về ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình, vượt qua vùng được phép khai thác thủy sản trên biển theo quy định pháp luật. Qua đó, góp phần, chung tay gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC).